سرمایهگذاری کم ریسک چیست؟
سرمایهگذاری کم ریسک
شما به عنوان یک سرمایه‌گذار، نمی‌توانید امکان شکست را به طور کامل حذف کنید، اما می‌توانید آن را به نفع خود مدیریت کنید. سرمایهگذاری کم ریسک کار سختی است. سرمایهگذاری ذاتا با میزانی از ریسک همراه است و حذف ریسک یعنی گذشتن از سود و منافع بیشتر.
شما می‌توانید با محاسبه‌ی دقیق ریسک در هنگام سرمایهگذاری، به جای آن که سرمایه‌ی خود را ازدست بدهید، از منافع حاصل از سرمایهگذاری بهره‌مند شوید.
میزان ریسک در سرمایه‌گذاری‌های مختلف، متفاوت است. به طور کلی، سرمایه‌گذاری‌هایی که بازده بالقوه‌ی بیشتری دارند، ریسک بالاتری هم دارند. برای مثال، سرمایهگذاری مستقیم در بورس در مقایسه با سرمایهگذاری در صندوق‌های سرمایهگذاری ، ریسک بیشتری دارد.
کم ریسک‌ترین سرمایهگذاری چیست؟
برای بسیاری از سرمایه‌گذاران سه نصیحت مهم وجود دارد. اول ضرر نکنید، دوم ضرر نکنید و سوم ضرر نکنید.
این نصیحت یک توصیه خوب است و نشان می‌دهد شخص ابتدا باید از اصل سرمایه خود اطمینان حاصل کند سپس به سمت افزایش میزان سود و دارایی خود برود. پس اینجاست که اهمیت سرمایهگذاری بدون ریسک برای ما آشکار می‌شود.
بسیاری از افراد از سرمایهگذاری در بورس به دلیل وجود ریسک می‌ترسند و ترس از دست رفتن سرمایه خود را دارند. اما توجه داشته باشید که جمله از بین رفتن یک شبه سرمایه در بورس اصلا صحت ندارد و شما می‌توانید به روش‌های مختلف ریسک را کاهش دهید.
من در این مطلب قصد دارم به بررسی کم ریسک‌ترین سرمایهگذاری و یا سرمایهگذاری بدون ریسک بپردازم.
بدون شک روش‌های سرمایهگذاری غیرمستقیم برای افرادی که پذیرش ریسک بالایی ندارند بهتر است.
سرمایهگذاری بدون ریسک ، سپرده بانکی؟
در کشور ما سپرده‌گذاری بانکی یکی از روش‌های معمول سرمایهگذاری شناخته می‌شود. شاید نقش پررنگ بانک‌ها در اقتصاد کشور علت اصلی این ذهنیت باشد.
در عمل اما سپرده‌گذاری در بانک سرمایهگذاری به حساب نمی‌آید و همانطور که از اسمش هم پیداست، سپرده‌گذاری است.
در واقع شما با سپرده‌گذاری در بانک سرمایه خود را پس‌انداز کرده‌اید نه سرمایهگذاری.
در شرایطی که تورم در حد پایینی باشد یا دیگر سرمایه‌گذاری‌ها با ریسک بالایی همراه باشند این گزینه هم می‌تواند منطقی باشد ولی مزیت‌های سرمایهگذاری در صندوق‌های سرمایهگذاری، این صندوق‌ها را نسبت به بانک جذاب‌تر کرده است.
سرمایهگذاری بدون ریسک ، صندوق‌های سرمایهگذاری
بهترین گزینه برای کاهش ریسک سرمایهگذاری، صندوق‌های سرمایهگذاری هستند.
سرمایهگذاری با سود ثابت (Fixed- Income Investment) چیست؟
هرگونه سرمایهگذاری در نوعی از اوراق بهادار که تا سررسید نهایی سود ثابت پرداخت کند، مانند اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه شهرداری‌ها، سهام ممتاز و مستمری ثابتی که شرکت‌های بیمه به بیمه‌گذاران پرداخت می‌کنند، سرمایهگذاری با سود ثابت نامیده می‌شود.
معمولا برای افراد با سرمایه کم و یا خیلی زیاد، روش شناخته شده برای سرمایهگذاری کم ریسک ، سپرده بانکی یا اوراق مشارکت است.
شاید به‌نظر سود این نوع سرمایهگذاری چنان بالا نباشد، اما در اکثر مواقع برای پول های کم یا خیلی زیاد می‌تواند یک گزینه باشد.
در ادامه روش‌های دیگر سرمایهگذاری کم ریسک یا با کم ریسک‌ترین سرمایهگذاری را بررسی خواهیم کرد.
بهترین انتخاب، صندوق‌های سرمایهگذاری
برخی از صندوق‌های سرمایهگذاری نمونه‌ای از سرمایهگذاری کم ریسک هستند. اما آیا همیشه برای ریسک کم باید در صندوق‌ها سرمایهگذاری کرد؟ این موضوع بستگی به نوع صندوق دارد. ابتدا بیایید با صندوق‌ها آشنا شویم.
انواع صندوق سرمایهگذاری
صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
مهم‌ترین ویژگی این صندوق‌ها این است که مبالغ سرمایهگذاری شده در آن فقط در اوراق بهادار با درآمد ثابت شامل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق بهادار رهنی و گواهی‌های سپرده منتشرشده توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی دارای مجوز از سوی بانک مرکزی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری می‌شود.صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
این نوع صندوق می‌تواند نرخ ریسک و البته سود کمتری نسبت به سایر صندوق‌ها داشته باشد.
صندوق‌های با درآمد ثابت گاهی اوقات درآمد ثابت را به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌کنند ( به صورت ماهانه) و گاهی نیز پرداخت سود ندارند و سرمایه‌گذار با افزایش ارزش واحدهای صندوق، سود می‌کند (در زمان فروش واحد).
صندوق سرمایهگذاری در سهام
بخش بزرگی از سرمایه این صندوق‌ها در سهام شرکت‌ها سرمایهگذاری می‌شود.
این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند و ۳۰% باقی مانده را به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند.
سرمایه گذاری در سهام بورسی سبب می شود که ریسک این صندوق‌ها نسبت به دیگر صندوق‌های سرمایه گذاری بیشتر باشد.
در واقع سرمایهگذاری در این صندوق‌ها به نوعی سرمایهگذاری در اوراق بورسی است با این تفاوت که به دلیل اینکه صندوق بر روی اوراق با درآمد ثابت نیز سرمایه گذاری کرده است، به نوعی ریسک سرمایه گذاری تعدیل می شود ( نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام)
صندوق سرمایه گذاری مختلط
این نوع صندوق ها از لحاظ ترکیب دارایی سبد سرمایهگذاری حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام و حداقل ۴۰% از آن را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت یا سپرده بانکی سرمایهگذاری می‌کنند.
این صندوق‌های سرمایه گذاری به دلیل نوع پرتفوی و سرمایه‌گذاری‌شان از منظر ریسک بین دو نوع صندوق فوق الذکر قرار می‌گیرند.
این صندوق‌ها به دلیل اینکه بیش از نیمی از دارایی‌هایشان روی سهام سرمایهگذاری شده است، سود تضمین شده ندارند اما معمولا ضامن نقد شوندگی دارند.
صندوق‌های سرمایهگذاری بازارگردانی
صندوق‌های سرمایهگذاری بازارگردانی بورس ، وظیفه بازارگردانی سهام شرکت‌ها را طبق تعهدات مشخص شده در امید نامه صندوق بر عهده دارند. این نوع صندوق‌ها، در بلندمدت، کمک شایانی به دوری از نوسانات تند و تیز در سهام می‌کنند.
هدف بازارگردان این است که همواره سهام را متعادل نگه دارد و صف خرید و فروش را از بین برده و قیمت سهام را به سوی ارزش ذاتی سوق دهد که این ارزش ذاتی بر مبنای تنظیم عایدات آتی سهام شرکت به دست می‌آید.
بنابراین صندوق بازارگردانی از صف‌های خرید و فروش بی مورد و معامله نشدن سهم در این مواقع جلوگیری و به روان شدن معاملات، افزایش نقدشوندگی و جلوگیری از دستکاری قیمت سهام به دست برخی سودجویان بازار کمک می‌کند.
صندوق‌های سرمایهگذاری جسورانه
صندوق‌های سرمایهگذاری جسورانه در واقع صندوق‌های سرمایهگذاری هستند که پول سرمایه گذارانی که به دنبال داشتن سهام در کسب‌وکارهای نوپا (استارت آپ‌ها) و کسب‌وکارهای کوچک و متوسط هستند و پتانسیل رشد بالایی دارند را با ایجاد پرتفوی مدیریت می‌کنند. این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها، سرمایه‌گذاری‌هایی با بازده و ریسک بالا محسوب می‌شوند.
صندوق سرمایهگذاری طلا
صندوق‌های سرمایهگذاری طلا از بازارهای سرمایهگذاری جدید در ایران است که مردم می‌توانند بدون خرید طلا در آن سرمایهگذاری کنند.
سرمایهگذاری کم ریسک ، در کدام صندوق سرمایهگذاری کنیم؟
صندوق درآمد ثابت، کم ریسک‌ترین نوع صندوق به حساب می‌آیند زیرا مانند بانک، یک سود ثابت و تضمین شده ارائه می‌دهند. پس از آن صندوق‌های مختل قرار دارند.
بنابراین اگر به دنبال حداقل ریسک هستید، صندوق‌های سرمایهگذاری با درآمد ثابت گزینه مناسبی برای شما خواهد بود.
اوراق مشارکت و سایر اوراق با درآمد ثابت
اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی با سود ثابت هستند که به واسطه قانون یا مجوز بانک مرکزی به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز دولتی و غیردولتی منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح‌های یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می‌گردد.
انواع اوراق مشارکت
خرید اوراق مشارکت در بورس جزء کم ریسک‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در بورس است.
اوراق مشارکت؛ اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که طبق قانون و یا مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با قیمت اسمی معین برای زمان مشخص و به منظور تأمین قسمی از منابع مالی موردنیاز طرح‌های عمرانی- انتفاعی دولت یا به منظور تأمین منابع مالی برای تهیه مواد اولیه موردنیاز واحدهای تولیدی به وسیله شرکت‌های دولتی، خود دولت و … منتشر و به سرمایه‌گذارانی که تصمیم دارند تا در اجرای طرح‌های ذکر شده مشارکت داشته باشند، از طریق عرضه عمومی واگذار می‌شود.
میزان سود تضمین‌شده در اوراق مشارکت، به صورت سود علی‌الحساب به دارنده این اوراق پرداخت می‌شود، یعنی بعد از پایان پروژه و در زمان سررسید نهایی، ناشر اوراق وظیفه دارد سود قطعی پروژه را محاسبه کند و اگر سود قطعی پروژه، بیشتر از سود علی‌الحساب پرداختی به افرادی که این اوراق را خریداری کردند باشد، مابه‌التفاوت سود را به خریداران پرداخت کند.
نکات قابل تامل در خرید اوراق مشارکت
سود اعلامی اوراق مشارکت برای دوره یکساله معمولاً بین ۲۰ تا ۲۲ درصد است. هرچه درصد سود بیشتر باشد، خرید اوراق آن جذاب‌تر است.
سررسید پرداخت سود یک ماهه یا سه ماهه است. هرچه دوره‌های پرداخت سود کوتاه‌تر باشد، برای سرمایه‌گذار از جذابیت بیشتری برخوردار خواهد بود.
در بعضی موارد بدلیل کمبود نقدینگی و رقابت برای جذب منابع با بانک‌ها برخی از ناشران اوراق علاوه برسود اعلامی، سود ۳ درصدی برای یکسال را بر روی تابلو معاملاتی تضمین می‌کنند.
سود حاصل از اوراق مشارکت، برای سرمایه‌گذار معاف از پرداخت مالیات است و این جذابیت دیگری برای سرمایهگذاری در اوراق مشارکت به حساب می‌آید.
علیرغم اینکه اوراق مشارکت بازدهی تضمین شده دارند ولی ریسکی را متوجه سرمایه‌گذار نمی‌کند.